Het verhaal dat begon met de Hollandse garnaal
Bij De Boer RVS in Makkum maken ze – in hun eigen woorden – ‘de machines die het verschil maken’. Het Friese bedrijf is marktleider als het gaat om duurzame, helemaal op maat gemaakte productiestraten voor vissersschepen. Specialist in garnalenverwerking op volle zee.
Duidelijk een vak apart, want de complete roestvrij stalen ‘garnalenfabriek’ inclusief transportlijnen, sorteerpunten en kookketels moet passen binnen de beperkte ruimte aan boord van een schip en alle onderdelen moeten tegen zeewater kunnen. Garnalenvissers kunnen rekenen op degelijke apparaten die energiezuinig zijn, veilig, onderhoudsarm en makkelijk schoon te maken. Alles staat in het teken van het efficiënt, snel, milieubewust én rendabel aan wal brengen van zoveel mogelijk garnalen in topvorm. Dat wil zeggen: lekker vers en ‘met een mooie kromming’.
Gerben de Boer, de zoon van eigenaar Melle de Boer, geeft een rondleiding door de montagehal. Hij is 22 en werkvoorbereider in het bedrijf. Vader Melle: ‘Hij heeft er wel talent voor, zowel wat de techniek betreft als in de contacten met mensen. De ervaring komt vanzelf wel.’ Bij De Boer RVS begeleiden ze een klant van begin tot eind. Van het samenstellen van de complete productielijn, inclusief spoelmolen, schudzeef, sorteerzeef, opvangbakken, kookketel en koelmachine tot de montage, het vakkundig inbouwen van de straat aan boord.
Garnalen sorteren werkte altijd ongeveer zo: in de wanden van een brede, ronddraaiende trommel, die wel wat wegheeft van een wasmachinetrommel, zitten overal kleine gaatjes. Met een doorsnee van 14 of 16 mm, de gemiddelde grootte dus van een volwassen, Hollandse garnaal. Goed om te weten: De Boer RVS werkt vooral voor de vissers in de garnalenhoofdsteden Urk, Harlingen, Zoutkamp en Wieringen, verder Duitsland en Denemarken. We hebben het niet over exotische knoeperds van garnalen of gamba’s. Wat we niet wisten: onze garnalen worden al meteen op zee voorgekookt en daarna gekoeld, om de kwaliteit te bevorderen.
Duurzame ontwikkeling
De trots van De Boer RVS is een eigen uitvinding: de optisch sorteerder. Die werkt met een camerasysteem uit Italië. Bij De Boer bouwden ze er een goed werkende garnalensorteerder omheen. De opgeviste garnalen liggen geduldig te wachten op een trilband, samen met de onvermijdelijke bijvangst. Het oog van de camera herkent feilloos alles wat voor een garnalenvisser ongeschikt is: kleine visjes, ondermaatse garnalen, alles wat geen garnaal is. Een pufje perslucht wipt de bijvangst van de band, die valt netjes in een bak water en kan zo direct weer overboord gezet worden. Levend en wel! Melle de Boer: ‘Normaal ging dat met een roterende trommel; dat is veel minder secuur. Een gedeelte van de bijvangst wordt dan per ongeluk mee verwerkt en daarna dood overboord gezet. Dat is vanzelfsprekend niet zo erg duurzaam.’
